FAQ

Het is helemaal niet gek dat sommige kinderen niet tegen hun verlies kunnen. Volgens hersenwetenschapper Maarten van Boksem (RSM) komt de breinactiviteit die je ziet als iemand verliest overeen met iemand die zich zojuist ontzettend veel pijn heeft gedaan. Je voelt je naar, ervaart stress en je lichaam krijgt de boodschap: deze situatie moeten we voortaan zien te voorkomen. Verliezen is een essentieel onderdeel van het leerproces. Zoals kinderen leren lopen door vallen en opstaan, leer je de juiste keuzes te maken door verlies (pijn) te vermijden en winst (beloning) te maximaliseren. Wanneer jouw groep nog erg heftig reageert op het competitieve onderdeel van de STEAM challenge kan je deze natuurlijk aanpassen. Dit kan simpelweg door de challenge anders te verwoorden. Voorbeelden hiervan:

• Bij de challenge: ‘Maak een aluminium bootje waar zoveel mogelijk muntjes in kunnen voordat hij zinkt’, is de ‘winnaar’degene met het sterkste bootje. Je kan de challenge ook zo stellen: ‘Maak een bootje dat blijft drijven wanneer je er 10 muntjes in legt’, hierbij kan je alleen de challenge halen of falen.
• Wanneer je voor de challenge: ‘Bouw de hoogste toren van Kapla kiest’, wint degene met de hoogste toren. Je kunt het ook anders formuleren: ‘Bouw een Kapla toren van minimaal 1 meter hoog’.

Wanneer ik een Steam challenge doe met mijn groep begin ik altijd in de instructiekring. Wij blikken samen even terug op de challenge van vorige week, hoe was dat gegaan? Ik schrijf de challenge van de dag op het bord met regels waar zij zich aan moeten houden bijvoorbeeld: Challenge: ‘Laat het speelgoedautootje vanaf de start tot de finish rijden”. Regels van de challenge: Je mag het autootje niet aanraken en niet duwen of trekken. Vervolgens laat ik zien welk materiaal zij mogen gebruiken, dit ligt per groepje klaar. Elke week maak ik op een andere manier groepjes in deze FAQ staan hier ideeën voor. Dan zoeken de kinderen een plekje in het lokaal en start ik de challenge. Op het bord staat een timer aan, zodat zij goed de tijd in de gaten kunnen houden. Ook geef ik aan wanneer zij op de helft van de tijd zijn en wanneer de laatste minuten starten. De laatste 10 seconden tel ik af en dan legt iedereen alle spullen neer. Er mag niet meer doorgewerkt worden anders ben je gediskwalificeerd. De kinderen komen terug in de kring en presenteren hun creaties. Wij reflecteren samen op de opdracht en de samenwerking aan de hand van verschillende soorten vragen.

Je kan een STEAM logboek bijhouden met foto’s en vragen die leerlingen beantwoorden. Binnenkort zal ik voorbeelden hiervan op de website plaatsen. Nu is de les afgelopen en dragen de leerlingen zorg voor hun omgeving door alles netjes op te ruimen.

Een mooi leerdoel van STEAM challenges is dat kinderen leren samenwerken in verschillende samenstellingen. De meeste challenges vinden plaats in groepjes van vier en om op een leuke manier af te wisselen staan hier een paar mogelijkheden om groepjes te vormen:

• Maak een rij van groot naar klein en verdeel in groepjes van vier: de vier grootste samen of juist de twee grootste en twee kleinste.
• Kinderen met dezelfde schoenmaat gaan samen in een groepje.
• Groepjes aan de hand van de volgorde waarin zij ’s morgens de klas in kwamen.
• Alfabetische volgorde van namen.
• De kinderen met dezelfde kleur kleding.
• Trek een gekleurd papiertje uit een zakje, iedereen met dezelfde kleur vormt een groepje.
• Andere ideeën om op in te delen: avondeten, huisdieren, lievelingsgetal, lievelingskleur, hobby’s, sport, reistijd naar school enzovoorts.

STEAM onderwijs is uitermate geschikt om procesdoelen voor of samen met de leerlingen te formuleren en hier na de challenge op te reflecteren. De leerlijn leren leren van de CED-groep geeft een mooi overzicht per leerjaar met betrekking tot de volgende vaardigheden: taakaanpak, uitgestelde aandacht/hulpvragen, zelfstandig (door)werken, samenspelen en samenwerken & reflectie op werk.

Tijdens deze challenges werk je ook aan verschillende kerndoelen. De kerndoelen voor rekenen/wiskunde en oriëntatie op jezelf en de wereld worden vaak behandeld. Maar ook andere kerndoelen kan je makkelijk integreren. Doe bijvoorbeeld eens een STEAM challenge in het Engels of start een STEAM logboek waarin je verslag legt en zo werkt aan kerndoelen voor Nederlands. Bij elke challenge staat een verantwoording beschreven met voorbeelden van doelen waar jij aan zou kunnen werken. Het is dus echter super makkelijk om een challenge aan te passen aan de product-, proces- of kerndoelen waaraan jij wilt werken met jouw groep!

Tip: maak een woordmuur in de klas met woordenschatwoorden uit de challenges. 

Wanneer je regelmatig STEAM challenges wilt gaan doen met jouw groep is het handig om een voorraadje aan te leggen van de volgende materialen:

• Oude kranten en tijdschriften;
• Satéstokjes/prikkers;
• Lollystokjes;
• (Papieren)rietjes;
• Wc-rolletjes;
• Elastiekjes;
• Touw;
• Plakband;
• Paperclips;
• Karton (oude verpakkingen);
• Bekertjes;
• Knikkers;
• Knijpers;
• Aluminiumfolie.